Rouw om de persoon die je was voor je burn-out

We mogen het niet zeggen, want het hoort niet. Maar ik zeg het toch. Je mag rouwen dat de persoon die je was voor je burn-out weg is en nooit meer terugkomt. Want het is vaak een grote stap van de persoon die je was naar de persoon die je aan het worden bent.

Mijn verhaal

Ik was een succesvolle onderzoeker. Gepromoveerd en werkend als universitair docent. Dat was onderdeel van wie ik was als persoon. Een succesvolle, hard werkende vrouw die haar zaakjes op orde had. Die werk en privé prima in balans kon houden. Ik had naast een ‘belangrijke baan’ ook thuis de zaakjes goed op orde. Tot dat niet meer zo was.

Ik viel uit met een burn-out. Heel lang heb ik geloofd dat ik ging terugkomen. Dat ik weer als universitair docent zou gaan werken, grote onderzoeken zou draaien en dat alles weer zou worden als het ‘ervoor’ was. Gaandeweg mijn herstel en re-integratietraject ontdekte ik dat ik eigenlijk niet zo goed wist of ik dat nog wel wilde, terug naar hoe het was. Want als ik heel eerlijk was, was het toen eigenlijk niet zo goed als ik iedereen (inclusief mezelf) deed geloven. Ja, ik had mijn zaakjes op orde. Maar was ik nog de leuke Marlijn die ik vroeger was? Die zonder nadenken mee gekke dingen deed? Die lol had om de kleinste dingen en genoot van momenten samen? Nee. Naast het werk had ik niet zoveel ‘ik’ over.

Ergens in de tijd was ik een stuk van mezelf kwijtgeraakt. Een stuk van mezelf dat plezier had, kon lachen en genieten. Ik deed alleen nog wat ‘moest’ en dat was al jaren zo. Ook al voordat ik burn-out raakte.

Ik voelde steeds meer dat ik niet terug wilde naar wie ik was voor mijn burn-out, want die persoon was alleen maar aan het overleven. Ik wilde niet overleven, ik wilde leven. En ik voelde dat mijn veeleisende baan in de academische wereld niet helpend was om weer te gaan leven. De werkdruk zou hoog blijven, ik zou me weer een hele tijd staande kunnen houden, maar de valkuilen zouden blijven en ik wist dat dit op de lange termijn niet goed voor me was.

Ik wilde weggaan, maar dat was MOEILIJK! Ik had verdriet, want waarom kon ik dit niet in deze omgeving, terwijl anderen dit wel gewoon konden? Ik stelde mezelf teleur, want ik had 10 jaar gestudeerd en gewerkt voor DEZE plek. Dit was de baan die ik wilde toen ik nog aan het studeren was, waarom liet ik hem dan nu los?

Tot iemand tegen me zei “Soms kom je er pas bovenaan de ladder achter, dat de ladder tegen de verkeerde muur staat” Hoewel ik niet begreep hoe dit kon, voelde ik wel meteen dat dit de waarheid was. Ik was jaren bezig geweest de verkeerde ladder te beklimmen. Jaren waarin ik ver weg van vrienden en familie woonde om mijn proefschrift te kunnen schrijven. Jaren waarin mijn werk veel van mij vroeg, waardoor ik er niet volledig kon zijn voor mijn gezin, mijn vrienden. Jaren waarin ik me tekort voelde schieten. En pas toen voelde ik dat ik kon loslaten. Dat deze baan, deze academische wereld me veel had gekost, maar dat ik niet eigenwijs bleef staan waar ik stond omdat ik niet wilde toegeven dat dit toch niet de juiste weg was voor mij.

Ik heb daarom gehuild. Gehuild om alles wat was gelopen zoals het was gelopen en wat ik terugkijkend graag anders had gedaan. Maar ook gehuild om het afscheid nemen van de persoon die ik dacht te zijn, wat nu niet helemaal meer leek te kloppen.

Het voelde als een definitief afscheid, als rouw.

Het is niet alleen een afscheid

Wat ik met mijn verhaal wil laten zien, is dat je burn-out niet alleen een periode van herstel is. Het is ook een periode om jezelf te herontdekken. Wellicht ontdek je dat jouw ladder ook tegen de verkeerde muur staat, misschien ontdek je dat er een raam in de muur zit waar je doorheen mag stappen en misschien heb je wel een veel hogere ladder nodig omdat je dromen veel groter zijn dan wat je met deze ladder kan bereiken.

Als je bereid bent om dieper te kijken, voorbij de vermoeidheid en de onrust, voorbij de dingen die je met je hoofd weet. Naar de dingen die je lijf je wilt vertellen. Dan ontdek je de diepere laag. Waarom je dingen altijd op een bepaalde manier hebt gedaan. Waarom die overlevingstactieken voor jou helpend waren en wat het jou gebracht heeft. Want het is niet alleen maar verschrikkelijk, het is onderdeel van een dieper leerproces.

Als je doorziet waar je oude patronen vandaan komen, besef je dat ze je ooit hebben geholpen. Misschien hield je jezelf groot om niet gekwetst te worden. Of deed je altijd je best om waardering te krijgen, omdat dat vroeger veiligheid gaf. Dat was wat toen nodig was, maar past het niet meer en is het de vraag wat je nog vast blijft houden en waar nieuwe dingen voor in de plaats mogen komen.

In dat proces neem je afscheid van de persoon die je dacht te moeten zijn — de sterke, de zorgzame, de altijd aanwezige. Daar mag je om rouwen. Om de versie van jezelf die te lang sterk is geweest en te lang vol heeft gehouden.

Dat kan verdrietig zijn. Dat is niet altijd leuk. Maar het brengt ook zoveel moois! Ruimte om te voelen wie je bent zonder al die verwachtingen. Om te ontdekken wat echt van jou is en wat je ooit bent gaan dragen voor een ander.

Rouwen hoort bij groeien. Het is onderdeel van het leven. Afscheid nemen van wie we dachten te zijn, zodat we verder kunnen naar een volgend avontuur. Rouw niet door alleen terug te verlangen naar wat er vroeger was, maar vier ook de mogelijkheid om jezelf terug te vinden. Niet de oude jij van voor je burn-out, maar een nieuw ontdekte, ‘nog meer jij’.

Wil je ontdekken hoe ik je kan ondersteunen bij het vinden van jezelf? Boek een gratis eerste sessie.