Hoe overleef ik kerst met een burn-out?
December kan voelen als een marathon. Het is al donker en koud, dan heb je ook nog eens hyper kinderen vanwege Sinterklaas, cadeaulijstjes en surprises, er moet wat geregeld worden voor het kerstdiner op school en dan staan de kerstdagen voor de deur terwijl je 2 weken je kinderen moet vermaken en oud-en nieuw daar moet je al helemaal niet aan denken… Je wordt al moe bij het idee!
Als je een burn-out hebt, is december eerder een marathon dan een feest. De prikkels, verwachtingen en gesprekken nemen meer ruimte in in je hoofd dan je hebt. Je bent nu al gespannen als je denkt aan wat er allemaal op je af gaat komen. Bang dat je het niet redt, of dat familie niet begrijpt dat het gewoon niet LUKT!
In deze blog deel ik hoe je verwachtingen kunt managen, jezelf kunt beschermen en je familie kunt voorbereiden. Zodat jij met zachtheid door kerst komt.
Ben niet vooraf al bang voor het niet redden
Als je van tevoren al denkt “Dit ga ik niet redden!” dan creëer je veel spanning voor jezelf. Je moet natuurlijk ook niet onrealistisch zijn en denken '“het komt allemaal wel goed”. Je kan voor jezelf een klein plannetje maken door jezelf de onderstaande vragen te stellen:
Wat is haalbaar voor mij? (qua tijd, reisafstand, groepsgrootte)
Waar haal ik energie uit? (welke mensen, activiteiten, locaties)
Waar kijk ik bij voorbaar heel erg tegenop en mag ik laten gaan?
Dit maakt ruimte om keuzes te maken vanuit zelfzorg, in plaats van verplichting.
Verwachtingen managen bij jezelf
Verwachtingen zijn onzichtbaar. Ze kunnen je kracht geven, maar ook naar beneden halen. Je hebt misschien het idee dat kerst ‘perfect’ moet zijn, dat je alles moet bijwonen of dat gezelligheid uren duurt. Dat kan extra druk geven.
Tip: versoepel je verwachtingen. Het mag dit jaar eenvoudiger. Misschien is één moment van samen zijn genoeg. Misschien is het belangrijker om aanwezig te zijn, dan om uren aanwezig te zijn.
Geef jezelf toestemming om het op jouw manier te doen. Dat is niet makkelijk, dat is heel stom. Verstandig zijn is stom he, was een uitspraak die een vriendin van mij vaak tegen me zei toen ik in mijn burn-out zat. Maar ze zei het niet om stom of gemeen te zijn, maar om te laten zien dat ze zag hoe moeilijk ik het vond om te kiezen EN hoe goed ze het vond dat ik voor mezelf koos!
Verwachtingen managen bij familie
Familie begrijpt niet altijd dat een burn-out niet zomaar weggaat. Dat het lang duurt en dat het vervelend is. Voor hen is kerst vaak een tijd van samen zijn, maar voor jou kan het een periode van extra belasting zijn.
Bereid ze voor, zodat jij je niet hoeft te verdedigen. Bijvoorbeeld:
“Ik kom graag langs, maar ik blijf niet lang.”
“Ik heb rustmomenten nodig, ook tijdens kerst. Kunnen we het ergens doen waar ik tussendoor even kan gaan liggen?”
“Het is niet omdat je de ander niet leuk vindt!”
Zo schep je duidelijkheid en verklein je spanningen. En weet ook: je hoeft het niet altijd uit te leggen op het moment zelf!
Ik weet nog heel goed, het was niet tijdens mijn burn-out, maar ik was eind november bevallen van mijn oudste zoon. We gingen oud-en-nieuw vieren bij vrienden in de buurt, maar ik trok het niet. Ik dacht dat het wel ging, daarom hadden we last minute besloten toch te gaan, maar stond om 11 uur uitgeput in mijn man zijn armen. Ik was zo kapot, dat we niet echt hebben uitgelegd waarom we weggingen. Ik heb m’n kind gepakt, heb de hosts een knuffel gegeven en gezegd dat we gingen en ben in de auto gaan zitten. Ze dachten dat we het niet gezellig vonden. Toen ik dat achteraf hoorde vond in het lullig dat ze dat voelden, maar toen kon ik weer helder nadenken en zeggen dat dat echt niet was wat er aan de hand was. Op het moment zelf was er geen ruimte voor uitleg, ik was zo ver mijn grenzen over gegaan dat ik alleen maar kon huilen en slapen. Dat was ok, uitleg kan (ALS JE DAT WILT!) ook op een later moment. Enne, het zijn 12 jaar later nog steeds dierbare vrienden van ons :-)
Rustmomenten plannen
Rust is een sleutelwoord. Plan het in. Dat kan vanalles zijn:
Een wandeling alleen
Een middag vrijhouden voor jezelf
Tijd in een rustige ruimte
Zo bescherm je je energie, ook als je wel aanwezig wilt zijn bij de feestdagen.
Jezelf toestemming geven om NEE te zeggen
Herstel vraagt moed. Grenzen stellen voelt soms als falen, maar het is juist een teken van zorg. Zie je grenzen als bescherming. Niet als beperking. Dat maakt kerst zachter.
Een simpele gedachte: Ik hoef niet alles. Ik mag kiezen wat goed voelt.
Kies bewust. Het kan betekenen dat je:
Alleen het hoogtepunt meedoet
Vroeg weggaat
Zelf een rustplek maakt
Zo vier je kerst op jouw manier. Rustig, met aandacht en zonder jezelf voorbij te lopen.
Afsluiting
We zien kerst soms als de kers op de taart, met veel eten en drinken en lange uren samen. Weet dat kerst niet vol hoeft te zijn om liefdevol en betekenisvol te zijn! Voor wie herstellende is van een burn-out is het belangrijker om te voelen wat je energie geeft. Kies voor mildheid. Laat verwachtingen los. Maak ruimte voor jezelf.
“Kerst overleven is niet een kwestie van volhouden, maar van kiezen voor wat jij nodig hebt.”
Wil je leren hoe je je energie bewaakt, ook in stressvolle periodes zoals de feestdagen? Ontdek mijn burn-out hersteltraject en zet de eerste stap naar rust.
Schrijf je in voor mijn wekelijkse inspiratie nieuwsbrief voor nog te schrijven blogs over:
Hoe voorkom ik overprikkeling met kerst?
Hoe leg ik aan familie uit dat ik rust nodig heb?
Wat helpt bij burn-out stress in december?
